قانون استخدام
ماده 1 – تعاریف:
الف – استخدام دولت عبارت از پذیرفتن شخصی به خدمت دولت در یکی از وزارتخانهها
یا مؤسسات دولتی است.
ب – خدمت دولت عبارت از اشتغال به کاری است که مستخدم به موجب حکم رسمی مکلف به
انجام آن میگردد.
پ – حکم رسمی عبارت از دستور کتبی مقامات صلاحیتدار وزارتخانهها و مؤسسات دولتی
در حدود قوانین و مقررات مربوط است.
ت – وزارتخانه عبارت از واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون به این عنوان
شناخته شده است.
ث – مؤسسه دولتی عبارت از سازمانی است که به موجب قانون به وسیله دولت ایجاد و
اداره میشود.
ماده 2 – امور استخدامی وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول مقررات این قانون
خواهد بود مگر در موارد زیر:
الف – وزارت دربار شاهنشاهی.
امور استخدامی وزارت دربار شاهنشاهی طبق آییننامهای خواهد بود که به تصویب
وزارت دربار شاهنشاهی خواهد رسید.
وزارت دربار شاهنشاهی میتواند بدون رعایت محدودیتهای مندرج در این قانون از
وجود مستخدمین رسمی وزارتخانهها و مؤسسات دولتیاستفاده کند.
ب – سازمان اطلاعات و امنیت کشور.
پ – مؤسسات دولتی که طبق اساسنامه مربوط به آنها به صورت یکی از شرکتهای مندرج در
قانون تجارت اداره شوند:
مقررات استخدامی شرکتهای مذکور باید حداکثر تا یک سال پس از اجرای این قانون
توسط سازمان امور اداری و استخدامی کشور تدوین و جهتتصویب کمیسیونهای استخدام
مجلسین تقدیم شود.
ت – شهرداریها و مؤسسات تابع آنها و انجمنهای بهداری و سازمانهایی که جنبه محلی
داشته و هزینه آنها از درآمدهای خاص محلی تأمینشود.
ث – مستخدمین تابع مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی:
1 – آن عده از مستخدمین مورد نیاز وزارت جنگ که مشمول قانون استخدام نیروهای مسلح
شاهنشاهی نیستند مشمول مقررات این قانون خواهندبود ولی وزارت جنگ از نظر تشریفات
استخدامی کارمندان مورد نیاز خود تابع قانون مربوط به معافیت وزارت جنگ از
محدودیتهای استخدامسازمانهای کشوری مصوب دوم آبان 1343 خواهد بود.
2 – اجرای تمام یا قسمتی از وظایفی که به موجب این قانون به عهده سازمان امور
اداری و استخدامی کشور محول است در نیروهای مسلحشاهنشاهی با تصویب هیئت وزیران به
وسیله سازمانهای تابعه پس از طی تشریفات مقرر معمول خواهد شد.
ج – دارندگان رتبههای قضایی و استادی و دانشیاری.
چ – مستخدمین مجلسین.
تبصره – مستخدمین مشمول بندهای (ج) و (چ) در هر مورد که قانونی برای تعیین تکلیف
آنان وجود نداشته باشد یا طبق قوانین مربوط تابع احکامعمومی قوانین استخدام کشوری
شده باشند مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
ح – سازمان بیمههای اجتماعی.
مقررات استخدامی سازمان مزبور باید حداکثر تا شش ماه پس از تصویب این قانون توسط
سازمان امور اداری و استخدامی کشور تدوین و جهتتصویب کمیسیونهای استخدام مجلسین
تقدیم شود.
ماده 3 – نخستوزیر و وزراء و معاونان و سفراء و استانداران و مدیر عامل سازمان
برنامه و دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور ورؤسای دفاتر نخستوزیر و
وزراء مشمول مقررات این قانون نیستند ولی در صورتی که مستخدمین رسمی بدین مقامات
منصوب یا به نمایندگیمجلسین انتخاب یا منصوب شوند مدت خدمت آنان در این مقامات از
هر لحاظ جزء سابقه خدمت رسمی منصوب شده و مقررات این قانون تا آن جاکه با قوانین
خاص آنان مغایرتی نداشته باشد شامل حال آنها خواهد بود.
تبصره – مستخدمین رسمی که به مقامات مذکور در این ماده منصوب یا انتخاب شدهاند
پس از خاتمه اشتغال در مقامات مذکور در صورتی که دروزارتخانه یا مؤسسه مربوط پستی
متناسب با وضع استخدامی آنان وجود نداشته باشد میتوانند در مؤسسات دولتی غیر
مشمول این قانون به خدمتاشتغال ورزند مدت خدمت آنان در این قبیل مؤسسات جزء سابقه
خدمت رسمی محسوب و حقوق و مزایای آنها فقط از محل خدمت جدید پرداختخواهد شد.
ماده 4 – مستخدمین وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول این قانون از دو نوع خارج
نخواهند بود رسمی و پیمانی.
تبصره – افرادی که طبق مقررات قانون کار به خدمت دولت مشغول میشوند کارگر شناخته
شده و با آنان طبق مقررات قانون کار رفتار خواهد شدافرادی که طبق قوانین خاص خود
کارگر شناخته شدهاند مشمول مقررات این قانون نیستند. تشخیص مشاغل کارگری در
وزارتخانهها و مؤسسات دولتیمشمول این قانون به عهده سازمان امور اداری و
استخدامی کشور است.
ماده 5 – مستخدم رسمی کسی است که به موجب حکم رسمی در یکی از گروههای دوازده
گانه استخدامی برای تصدی یکی از پستهای سازمانیوزارتخانهها یا مؤسسات دولتی
مشمول این قانون استخدام شده باشد.
تبصره – واگذاری پستهای سازمانی به اشخاص غیر از مستخدمین رسمی ممنوع است ولی در
صورتی که برای تصدی برخی از پستهایتخصصی نتوان از مستخدمین رسمی استفاده نمود
ممکن است با تصویب سازمان امور اداری و استخدامی کشور مستخدمین مؤسسات
دولتیمستثنی شده از این قانون را به عنوان مأمور به تصدی پستهای سازمانی مذکور
منصوب نمود و با آنان مانند مستخدم پیمانی رفتار کرد و در صورتی کهدر مؤسسات
مزبور هم شخص مورد نیاز یافت نشود با تصویب سازمان امور اداری و استخدامی کشور
میتوان مستخدم مورد احتیاج را به عنوانمستخدم پیمانی برای تصدی پست مزبور
استخدام نمود.
ماده 6 – مستخدم پیمانی کسی است که به موجب قرارداد به طور موقت برای مدت معین و
کار مشخص استخدام میشود.
تبصره – شرایط استخدام این قبیل مستخدمین به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط
سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و بهتصویب هیئت وزیران میرسد.
ماده 7 – شغل عبارت از مجموع وظایف و مسئولیتهای مرتبط و مستمر و مشخصی است که
از طرف سازمان امور اداری و استخدامی کشور بهعنوان کار واحد شناخته شده باشد.
رسته عبارت از مجموع رشتههای مشاغلی است که از لحاظ نوع کار و حرفه و رشته
تحصیلی و تجربی وابستگی نزدیک داشته باشد.
ماده 8 – پست سازمانی عبارت از محلی است که در سازمان وزارتخانهها و مؤسسات
دولتی به طور مستمر برای یک شغل و ارجاع آن به یک مستخدم در نظر گرفته شده اعم از
این که دارای متصدی یا بدون متصدی باشد.
تبصره 1 – پستهایی که جنبه استمرار ندارد به عنوان پست موقت شناخته شده و
استخدام افراد به طور رسمی برای تصدی این پستها ممنوعاست.
تبصره 2 – دولت مکلف است ظرف یک سال از تاریخ تصویب این قانون لایحه سازمان اساسی
وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول این قانونرا تهیه و به مجلسین تقدیم کند.
تبصره 3 – وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول این قانون مکلفند ظرف سه ماه از
تصویب این قانون سازمان تفصیلی خود را با قید تعدادپستهای ثابت سازمانی کلیه
واحدهای تابع خود تهیه و به سازمان اداری و استخدامی کشور تسلیم کنند. سازمان موظف
است ظرف شش ماه بعد ازدریافت طرح سازمانهای تفصیلی نظر خود را مشعر بر موافقت یا
اصلاح آنها به وزارتخانهها یا سازمانهای دولتی اعلام کند. هر نوع تغییرات بعدی
درسازمان تفصیلی وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول این قانون منوط به موافقت
سازمان امور اداری و استخدامی کشور خواهد بود. در صورتبروز اختلاف نظر در هر یک
از دو مورد فوق بین وزارتخانهها یا مؤسسه مربوط با سازمان امور اداری و استخدامی
کشور دولت تصمیم مقتضی اتخاذخواهد کرد.
ماده 9 – ترفیع عبارت است از احراز یک پایه بالاتر.
ماده 10 – انتقال عبارت از آن است که مستخدم رسمی از خدمت یک وزارتخانه یا مؤسسه
دولتی مشمول این قانون بدون آن که جریان خدمت ویقطع گردد با حفظ گروه و پایه و
پیشینه خدمت خود به خدمت وزارتخانه یا مؤسسه دولتی دیگر مشمول این قانون درآید.
ماده 11 – مأموریت عبارت است از محول شدن وظیفه موقت به مستخدم غیر از وظیفه اصلی
یا عادی که در پست ثابت سازمانی خود دارد.
ماده 12 – اعزام مستخدم رسمی به مأموریت از طرف وزارتخانه یا مؤسسه دولتی به
وزارتخانه یا مؤسسه دولتی دیگر یا سازمانهای بینالمللی کهدولت شاهنشاهی ایران
عضویت آنها را پذیرفته باشد همچنین اعزام مستخدم رسمی به سازمانهایی که دولت
شاهنشاهی ایران شرکت در آنها رامقتضی بداند بلامانع است. حقوق و فوقالعادهها و
هزینههای استحقاقی این قبیل مأمورین بر اساس حقوق گروه و پایهای که دارند از طرف
وزارتخانه یامؤسسه متبوع پرداخت خواهد شد و به هیچ عنوان از طرف وزارتخانه یا
مؤسسه محل مأموریت وجهی به این افراد نباید پرداخت گردد.
تبصره 1 – وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول این قانون میتوانند مستخدم رسمی
خود را با رضایت مستخدم برای مدت موقت در اختیاریکی از مؤسسات دولتی که مشمول این
قانون نیست بگذارند ولی مدت اشتغال آنان در این گونه مؤسسات جزء سابقه خدمت آنان
محسوب نخواهدشد و حقوق و مزایای خود را از مؤسسهای که در آن مأمور میشوند
دریافت خواهند کرد.
تبصره 2 – مستخدمین رسمی که در یکی از سازمانهای بینالمللی مأمور خدمت شوند در
صورتی که طبق مقررات سازمانهای مزبور حقوقی بهآنان پرداخت شود به هیچ عنوان حق
دریافت وجهی از وزارتخانه یا مؤسسه متبوع خود ندارند.
تبصره 3 – آییننامه مربوط به اجرای مواد 10 و 11 و 12 به وسیله سازمان امور
اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهدرسید.
فصل دوم – در ورود به خدمت و انتصابات
ماده 13 – استخدام اشخاص به خدمت رسمی دولت از طریق امتحان و سابقه انجام میشود.
تبصره 1 – وزارتخانهها و مؤسسات دولتی مشمول این قانون بدون موافقت سازمان امور
اداری و استخدامی کشور نمیتوانند در قبال داوطلبان یادانشجویان یا
فارغالتحصیلان آموزشگاههای اختصاصی یا دورههای تربیتی مربوط تعهد استخدامی به
عمل آورند. فارغالتحصیلان آموزشگاههایاختصاصی یا دورههای تربیتی که قبل از
تصویب این قانون از طرف وزارتخانهها یا مؤسسات دولتی مشمول این قانون تعهداتی
نسبت به استخدام آنهاشده از شرکت در امتحان و مسابقه معاف هستند.
تبصره 2 – آییننامه مربوط به طرز اجرای این ماده از طرف سازمان امور اداری و
استخدامی کشور تهیه و به تصویب شورا خواهد رسید.
ماده 14 – داوطلبان ورود به استخدام رسمی باید دارای شرایط ذیل باشند:
الف – حداقل داشتن 18 سال تمام و نداشتن بیش از 40 سال تمام.
ب – تابعیت ایران.
پ – انجام خدمت زیر پرچم یا معافیت قانونی در صورت مشمول بودن.
ت – نداشتن سابقه محکومیت جزایی مؤثر.
ث – عدم محکومیت به فساد عقیده و عدم معروفیت به فساد اخلاق و تجاهر به فسق و
معتاد نبودن به استعمال افیون و مبتلا نبودن به امراضمسریه.
ج – حداقل داشتن گواهینامه ششساله ابتدایی.
چ – داشتن صحت مزاج و توانایی انجام کار.
تبصره – افرادی که مجدداً به استخدام رسمی پذیرفته میشوند مشمول محدودیت مربوط به
حداکثر سن مذکور در بند الف این ماده نخواهند بود.
ماده 15 – استخدام و تعیین حقوق و مدت خدمت اتباع بیگانه به موجب قوانین مصوب
مجلسین خواهد بود.
بدون دیدگاه